5. Czasownik

5e. Tryb rozkazujący i przypuszczający

5e.1.
skupiajmy się, słuchajmy, uczmy się, nie rańmy, mówmy; bądźmy; odpowia­dajmy;
Mówmy wyraźnie. Pytajmy o to, co dla nas niejasne. Nie obrażajmy rozmówców.

5e.2.
rozkaz: rozkaż, czekaj, wydaj, wykonaj;
żądanie: zażądaj, wystąp, zwróć się, zgłoś;
prośba: poproś, nie daj się, odrzuć, przedstaw;
rada: poradź, naradź się, pójdź, wspieraj;
ocena: oceń, daj, przedstaw, zgódź się

5e.3.
szanuj, mów, miej, zdejmij, twórz, łam, załatw, uświadom

5e.4.
Np. Stale wystrzegaj się złego towarzystwa. – Zawsze przestrzegaj regulaminu szkolnego. – Teraz odrób pracę domową.

5e.5.
Nie zwlekaj z zakupem. Wybierz to, co najlepsze.

5e.6.
ofiaruj, obdaruj, chciej, sypnij, miej

5e.7.
Np. Myślę, że warto iść na ten film. Może poszlibyśmy na ten film? Chodźmy do kina!

5e.8.
(1) mógłby, chciałbym, urządzilibyśmy, poprosilibyśmy; (2) muszę, ma, zrobię, przygotuję, przyniosę; (3) pokaż, pożycz, zapytaj, zbierz’