17. Znaczenie szyku wyrazów w zdaniu

17.1.
Bardziej zwyczajnie i naturalnie brzmią pierwsza wersje każdego ze zdań (z podmiotem umieszczonym przed orzeczeniem).

17.2.
Podmioty: Ania, kierowca, wesele.
Wróciła Ania. Drzwi otwiera kierowca. U Joli będzie wesele.

17.3.
Informacje znane (z poprzedniego tekstu lub z sytuacji) odbiorcy wypowiedzi piszący umieszcza zwykle na początku zdania, natomiast informacje nowe umieszcza przeważnie na końcu zdania.

17.4.
Np.: (1) Mickiewicz był największym polskim poetą. (2) Największym polskim poetą był Mickiewicz.
(1) Wszyscy byli tego samego zdania. (2) Tego samego zdania byli wszyscy.

17.5.
Np.: Od tygodnia żeglujemy z przyjaciółmi po pięknym mazurskim jeziorze. Brzeg jeziora jest gęsto porośnięty liściastym lasem. Na północy horyzont zlewa się z szarymi wodami jeziora.

17.6.
Np.: Wielkie gałęzie świerków uginają się pod ciężarem śniegu. Dzisiaj po lekcjach pójdziemy do muzeum malarstwa polskiego. Moja koleżanka z klasy gra bardzo pięknie na skrzypcach.

17.7.
Przydawka wyrażona przymiotnikiem występuje zwykle przed rzeczownikiem, natomiast przydawki w postaci wyrażeń przyimkowych i rzeczowników występują przeważnie po rzeczowniku.

17.8.
To był dom pokryty słomianą strzechą. → strzechą ze słomy
Kobieta miała na sobie bawełnianą bluzkę i lnianą spódnicę. → bluzkę z bawełny, spódnicę z lnu
Mleko kwasiła w glinianych garnkach. → w garnkach z gliny
Posługiwała się na co dzień drewnianymi i metalowymi narzędziami. → narzędziami z drewna i metalu

17.9.
Nikt się nie spodziewał (się) takich mrozów w marcu. Twoje podejrzenia wydają się mi (się) bardzo niesłuszne. Wieczerza wigilijna powinna się składać (się) z co najmniej siedmiu potraw. Zdaje mi się, że będzie padać deszcz. Jakże ci się spało?

17.10.
Sanczo Pansa podróżował z błędnym rycerzem. Giermek zauważył zagrożenie. Na próżno dawał ostrzeżenia rycerzowi. Don Kichot je zlekceważył. Reakcja służącego zatrwożyła Don Kichota.

17.11.
Sikorkami trzeba się zimą troskliwie opiekować. Ufam ci, więc tobie powierzyłam tę tajemnicę. W pobliskim jeziorze po kilku deszczowych dniach przybyło wody.

17.12.
Dokuczają mi wasze hałasy. – Bardzo mi się spodobała wasza argumentacja. – Nie odpowiada mi twój sposób bycia. – Anię bardzo bolała nieszczerość koleżanki.